Hospitality, an ancient institution of Greece with religious importance
Hospitality has been a basic Greek institution since ancient times. Strangers used to visit houses where they resided for a long time. The compound word “filoxenia” comes from the following two words: friend + stranger. The meaning of the word is as follows: the welcoming of strangers and their grooming. Zeus, the father of Gods, was the protector of strangers, too. Specifically, he is called Zeus Xenius, «Ξένιος Δίας», because he protected the strangers.
Who were the strangers?
The strangers were usually prisoners of war, travelers, people who had lost their way to their country. In any case they would announce some news to the quests. In the epics of Homer, the Gods sometimes disguised themselves to strangers and brought some great news to heroes about their future.
Who was the host?
The host was the man who welcomed the guest. He was supposed to follow the hospitality code and cover all the strengers’ needs, He knew that Zeus Xenius was the chief protector, He would be punished by Zeus Xenius, if he was disrespectful towards the stranger.
The conventions of Homeric hospitality in Homer epics
The Homeric Hospitality in Homer Odyssey
The formal greeting, the welcoming, the handshake, the removal of unnecessary items, the services offered by the servants, such as the bath, the feast are some stages before the dialogue and the exchange of information between the stranger and the host begins. The topic of the dialogue was very significant. The stranger would present his identity, his origin and the reason of his visit. He would also announce the duration of his stay. The host was obliged to treat him as long as he wished. Just before leaving, the host would offer the stranger gifts. These were goods that the stranger would carry during his long trip.
The importance of hospitality
The conventions of hospitality created a friendly relationship between the host and the guest. The guest was supposed to express his unaffectedl kindness to the stranger. The conventions of hospitality depict the great importance of the warm welcoming of strangers and their authentic grooming. Moreover, the protection of foreigners by the father of the Gods makes the foreigners even more important people who needed care. The host would commit an unethical action, if he did not take care of the strangers. The following verses from rhapsody a (verses 123 – 150) in Homer’s Odyssey are a representative example of the host’s beauty treatments and the pampering of the stranger:
“Oh stranger, welcome. Our house is yours
and after you have dinner, you will say what you need .’
These were the words of Telemachus to the stranger, who was the goddess Athena in this rapsody.
Hospitality nowadays
We can find some similarities between the hospitality of past times and the hospitality nowadays. However, there are many differences, too. The verbal greetings and handshake still remain. The removal of heavy objects carried by the stranger remains nowadays. The bath, the rich meal, the lavish gifts offered to the guests before leaving are not so common nowadays. Therefore, the hosts do not follow all the stages of the ritual in modern times.
Hotel industry – Hosting tourists
Staff working at the hotel industry follow specific steps when they welcome tourists. The basic goal is to cover all the guests’ needs. The staff must provide the customers with exceptional experiences through superioir services. This factor depends on the level of amenities, the premises and the personalized interactions between the staff and the tourists of each hotel. The staff attempts to satisfy the guests depend on their character, their behavior, their level of studies in tourism and their training. The top level of services to customers – tourists as well as the warm and cordial behavior of the staff towards them increase the chances of choosing the same hotel in their future trips.
Η φιλοξενία, ένας αρχαίος θεσμός της Ελλάδας με θρησκευτική βαρύτητα
Η φιλοξενία ήταν ένας βασικός θεσμός από τα πολύ παλιά χρόνια στην Ελλάδα. Από την αρχαϊκή εποχή οι ξένοι επισκέπτονταν σπίτια στα οποία διέμεναν για μεγάλο χρονικό διάστημα. Η λέξη είναι σύνθετη και προέρχεται από τα συνθετικά φίλος + ξένος. Η σημασία της λέξης είναι η εξής: η υποδοχή των ξένων, το καλωσόρισμα των ξένων και η περιποίησή τους. Ο Ζευς, ο πατέρας των Θεών και των ανθρώπων τότε ήταν και ο προστάτης των ξένων. Συγκεκριμένα, αποκαλείται Ξένιος Ζεύς επειδή προστάτευε τους ξένους.
Ποιοι ήταν οι ξένοι;
Οι ξένοι ήταν συνήθως αιχμάλωτοι πολέμου, απλοί ταξιδιώτες, άνθρωποι που είχαν χάσει τον δρόμο τους. Σε κάθε περίπτωση ήταν αγγελιαφόροι ειδήσεων για τον οικοδεσπότη. Σε έπη του Ομήρου, κάποιες φορές οι Θεοί μεταμφιέζονταν και μετέφεραν κάποιες ειδήσεις σε ήρωες για το μέλλον τους.
Ποιος ήταν ο ξενιστής;
Ο ξενιστής ήταν αυτός που υποδεχόταν τον φιλοξενούμενο, ο οικοδεσπότης. Είχε χρέος να ακολουθεί όλα τα στάδια του εθιμοτυπικού της φιλοξενίας. Ήταν υποχρεωμένος να προσφέρει εγκάρδια όλα όσα θα του ζητούσε ο ξένος και να τον περιποιηθεί για όσο διάστημα θα διέμενε στον οίκο του.
Το τυπικό της φιλοξενίας στα έπη του Ομήρου
Οδύσσεια του Ομήρου
Η προσφώνηση, το καλωσόρισμα, η χειραψία, η αφαίρεση των περιττών αντικειμένων, οι υπηρεσίες που προσέφεραν οι υπηρέτες, όπως το λουτρό, το γεύμα είναι τα πρώτα στάδια πριν ξεκινήσει η συζήτηση του ξενιστή με τον ξένο. Η συζήτηση είχε ως στόχο να παρουσιάσει ο ξένος την ταυτότητά του, την καταγωγή του και τον λόγο της επίσκεψής του. Επίσης, στο τέλος της συζήτησης θα ανακοίνωνε και τη διάρκεια της παραμονής του. Ο ξενιστής είχε υποχρέωση να τον περιποιηθεί όσο επιθυμούσε. Λίγο πριν αποχωρήσει, του προσέφερε τα ξένια δώρα. Πρόκειται για υλικά αγαθά που θα έπαιρνε μαζί του ο ξένος και θα συνέχιζε το ταξίδι του.
Η σημασία του τυπικού της φιλοξενίας
Τελικά, το τυπικό της φιλοξενίας δημιουργούσε και μία φιλική σχέση ανάμεσα στην οικοδεσπότη, δηλαδή, τον ξενιστή και τον φιλοξενούμενο. Ο πρώτος εξέφραζε με κάθε τρόπο την ευγένειά του, την καλοσύνη του προς τον ξένο. Το παραπάνω τυπικό με τα στάδια της φιλοξενίας αποτυπώνουν τη μεγάλη σημασία της θερμής υποδοχής των ξένων και της περιποίησής τους. Επίσης, η προστασία των ξένων από τον πατέρα των Θεών, τον Ξένιο Δία, καθιστά ακόμα πιο σημαντική τη θέση των ξένων. Ο ξενιστής θα διέπραττε ανήθικη πράξη αν δεν του παρέθετε όλα όσα αναφέρθηκαν. Πρόκειται για πράξη αρετής και όχι μια απλή καθημερινή πράξη αφού πρέπει να ακολουθείται συγκεκριμένο τυπικό, συγκεκριμένες εθιμοτυπικές κινήσεις. Χαρακτηριστικοί είναι οι ακόλουθοι στίχοι από τη ραψωδία α (στίχοι 123 – 150) στην Οδύσσεια του Ομήρου:
«Ω ξένε, καλωσόρισες. Το σπίτι μας δικό σου
κι όταν δειπνήσεις έπειτα λες και την ανάγκη πόχεις ».
Αυτά είναι τα λόγια του Τηλεμάχου προς τον ξένο, που είναι η θεά Αθηνά.
Η φιλοξενία στις μέρες μας
Μπορούμε να διακρίνουμε κάποιες ομοιότητες ανάμεσα στη φιλοξενία του τότε με τη φιλοξενία του σήμερα. Όμως, υπάρχουν και πολλές διαφορές. Το καλωσόρισμα και η χειραψία παραμένουν. Η αφαίρεση βαριών αντικειμένων που κουβαλάει ο ξένος παραμένει και στις μέρες μας. Το λουτρό, το πλούσιο γεύμα, η εγκάρδια περιποίηση για μεγάλο χρονικό διάστημα δεν ακολουθούνται από όλους τους οικοδεσπότες στις μέρες μας . Η φιλοξενία μεταξύ συγγενών και φίλων εξαρτάται από τη διάθεση του οικοδεσπότη. Αν η ανάγκη για φιλοξενία εκ μέρους του ξένου είναι μεγάλη, τότε ο οικοδεσπότης θα κρίνει πόσες μέρες μπορεί να τον φιλοξενήσει και πόσα μπορεί να του προσφέρει.
Η φιλοξενία στην τουριστική βιομηχανία
Σε επίπεδο φιλοξενίας ξένων τουριστών, ο ξενοδοχειακός κλάδος ακολουθεί συγκεκριμένες τυπικές κινήσεις. Η υποδοχή των ξένων σε ένα ξενοδοχείο εξαρτάται από το επίπεδο υπηρεσιών του κάθε ξενοδοχείου καθώς και από την εκπαίδευση του προσωπικού που απασχολείται σε αυτό. Το επίπεδο των υπηρεσιών προς τους πελάτες – τουρίστες, και η θερμή και εγκάρδια συμπεριφορά του προσωπικού προς αυτούς αυξάνουν τις πιθανότητες της επιλογής του ίδιου ξενοδοχείου στα μελλοντικά ταξίδια τους. Όσο πιο υψηλή είναι η ποιότητα των υπηρεσιών, όσο πιο καταρτισμένο είναι το προσωπικό, τόσο πιο πλήρης θα είναι και η περιποίηση των πελατών.
Λεξιλόγιο – Vocabulary
1/ ο οικοδεσπότης = host
2/ υποδέχομαι = to welcome, to greet
3/ καλωσορίζω = to welcome
4/ το ταξίδι = trip
5/ το ξενοδοχείο = hotel
